Rzeczoznawca biegły sądowy
"Świadomy znaczenia mych słów i odpowiedzialności przed prawem przyrzekam uroczyście, że powierzone mi obowiązki biegłego sądowego wykonywać będę z całą sumiennością i bezstronnością"
Tymi słowami rozpocząłem swoją pięcioletnią kadencję Biegłego Sądowego Rzeczoznawcy Majątkowego, dlatego uznałem to za dobrą okazję, żeby w tym artykule wyjaśnić na czym polega praca biegłego i związane z tą funkcja obowiązki.
Zostać Biegłym
W sprawach sądowych nierzadko występują bardziej złożone i trudniejsze wyceny, które wymagają szczegółowej znajomości przepisów prawa oraz zasad wyceny. Dlatego kiedy zostałem rzeczoznawcą majątkowym, wiedziałem, że kolejnym moim krokiem na ścieżce kariery i samodoskonalenia zawodowego będzie funkcja biegłego sadowego.
Rzeczoznawca majątkowy, który ubiega się o wpisanie na listę biegłych sądowych, musi spełniać szereg warunków, przede wszystkim:
– musi posiadać uprawnienia, dzięki którym może wykonywać pracę rzeczoznawcy,
– musi mieć swobodę korzystania w pełni z praw cywilnych i obywatelskich,
– musi mieć ukończone 25 lat,
– musi wykazywać teoretyczne i praktyczne umiejętności najwyższej jakości, które upoważniają go do realizowania obowiązków rzeczoznawcy z należytą starannością,
– musi dawać rękojmię na opinię, którą wystawia na potrzeby sprawy sądowej.
Rzeczoznawca skazany na opinię
Zgodnie z treścią art. 174 ust. 5 ustawy „O gospodarce nieruchomościami ” Rzeczoznawca majątkowy nie może odmówić pełnienia funkcji biegłego sądowego. Oznacza to w praktyce, że rzeczoznawcy powinni dokonać każdej wyceny zleconej im przez Sąd, dlatego tak ważne jest by posiadali odpowiednie kwalifikacje. Ich opinie mogą być dowodami w sprawach cywilnych i karnych. Mogą również działać na zlecenie prokuratury, policji i innych organów w sprawach w których wymagane są wiadomości specjalne.
Należy podkreślić, że każda ze stron postępowania ma prawo do złożenia wniosku o odrzucenie sporządzonej przez biegłego sądowego opinii. Sąd może taki wniosek przyjąć albo go oddalić. Każda opinia chociaż dla osób, dla których jej treść jest niekorzystna, musi być sporządzona zgodnie z procedurami, przepisami polskiego prawa. Nie może być stronnicza, musi być zrealizowana na podstawie najlepszej wiedzy, umiejętności i doświadczenia biegłego z wykorzystaniem najnowocześniejszych rozwiązań.
Nie tylko opinie o wartości
Biegli Sądowi będący zarazem rzeczoznawcami majątkowymi najczęściej w ramach powierzonego im zadania muszą dokonać wyceny nieruchomości, ale ich zlecenie może dotyczyć również szeregu innych opinii dotyczących:
– prognozowania efektywności inwestowania w daną nieruchomość,
– prognozowania skutków finansowych uchwalania bądź zmian konkretnych planów miejscowych,
– szacowania strat związanych z naruszeniem dóbr nieruchomości,
– oznaczania odrębności własności lokali.
Szczypta goryczy
Z niekrytym ubolewaniem trzeba przyznać, że w polskim systemie sądowniczym nierzetelne i błędne opinie biegłych sądowych nie należą do rzadkości. W takich sytuacjach często dochodzi do prób zakwestionowania opinii, co w rezultacie prowadzi się do przedłużenia postępowania procesowego oraz znacznego wzrostu kosztów sądowych które zazwyczaj pokrywają strony postepowania. Innym problemem bywa nieterminowość biegłych, a nikogo nie trzeba przekonywać, że wydłużający się proces to w wielu przypadkach nie tylko straty nerwów, ale szczególnie w sprawach gospodarczych poważne straty finansowe przedsiębiorców niewymierne do kosztów sądowych.
W pracy biegłego sądowego szczególny nacisk należy położyć na to by opracowana opinia była zwięzła, przejrzysta i zrozumiała dla osób które nie posiadają fachowej wiedzy z danej dziedziny. Spełnienie tych cech skutecznie utrudnia możliwość jej zakwestionowania i ułatwia sędziemu wydanie wyroku.
Osobiście zachęcam, żeby zawsze podejmować działania zmierzające do podnoszenia standardów świadczonych usług na rynku, a ja z swojej strony w imieniu mojej Kancelarii Rzeczoznawcy Majątkowego zawsze udzielam gwarancji, że przygotowane przeze mnie opinie będą w swojej szczegółowości przejrzyste i zrozumiałe, bez względu na to, czy będą wykonywane na zlecenie osoby prywatnej, prawnej, sądu lub innej instytucji państwowej.
